Kod adı PicoAPRS-8 olan ve uzaktan takip edebileceğimiz on yedinci piko balon
uçuşumuzu gerçekleştirdik. Bir kere daha lipo pil ile test yapacağız bir önceki uçuş erken sonlandığı için.

4. Gece (01 Mayıs 2018 – 20:45) : Balonumuz 4. günün sonunda Rusya’yı terkederek Kazakistan’a giriş yaptı. Tahmini rotası da Kırgızistan üzerinden Çin’e gitmesi. Fakat Orta Asya da balonumuzun sinyallerini alabilecek herhangi bir iGate olmadığı için Çin’in doğusuna kadar sinyal almayı beklemiyoruz. Tabii balonumuz gece bir buluta denk gelmez ise. Pil ile takip daha ağır olmasına rağmen çok daha zevkli oluyormuş gece de takip imkanı verdiği için.

4. Gün (01 Mayıs 2018 – 08:30) : Balonumuz 4. gününde Ukrayna üzerinden Rusya’ya giriş yaptı ve şu an Kazakistan’a doğru ilerliyor. Gece bir rekor daha kırarak -31.5C derecede çalışmayı başardı 🙂 Artık gittiği yönde ya bulabilirse bir kaç iGate ya da uzun bir süre hiç bir iGate bulamayacak. Bu da sinyal alamayacağımız anlamına geliyor 😦

3. Gün (30 Nisan 2018 – 11:20) : Zorlu bir gece daha atlattık, sıcaklık ortalaması -30C dereceydi, buna rağmen balonumuz sorunsuz ve kesintisiz bir şekilde sinyal yolladı tüm gece. Şimdi biraz daha hızlanacak, bir miktar kuzeye daha gittikten sonra doğuya doğru dönmeye başlayacak.

2. Gece (30 Nisan 2018 – 04:50) : Balonumuz ikinci gecesinde, dünden farklı olarak direkt 8.000 metre civarında başladığı için çok düşük derecelerle başladı. Bu güncellemeyi yaptığım sırada -30.0C dereceyi görmüştü. Voltaj da 3.6V ve güneş 06:00 gibi doğacak, dolayısıyla sıcaklığı yükseltecek. Muhtemelen bu geceyi de atlatacağız 🙂

Geçen gün yolladığımız bir önceki uçuşta (PicoAPRS-7) ilk defa lipo pil kullanmış ve balonumuzu gece gündüz takip etmeyi hedeflemiştik. Balonu da gece yarısı yollamış ve ilk geceyi atlatmış ama bir sonraki gece buluta girdiği için düşmüştü.

Hazır rüzgar hala kuzeye doğru iken bir kere daha denemek istedim. Çünkü pilin tam bir gece çıkarıp çıkaramayacağını göremedik. Fakat hava sıcaklığının -25 derecelere çıktığını gördüğüm için de bu sefer kapasitesi biraz daha büyük bir pil (350 mAh ve 25C) kullandım.

Ayrıca balonu bu sefer gece yarısı değil akşam üstü attım ki tam bir gece sinyal gönderebilecek mi görmek istiyorum. Umarım bu sefer daha uzun takip edebiliriz ve bulutlara denk gelmeyiz 🙂

Önemli Not: Her lipo pil sağlıklı çalışmıyor özellikle sinyal (beacon) gönderirken. Daha doğrusu o anlık yeterli akımı veremiyor. Bu yüzden 15C gibi anlık yüksek akım verebilen piller gerekiyor. Bizim kullandığımız bile 1 Watt yollarken düşük voltajda çalışmıyordu. Bu yüzden bu uçuşta 0.5 Watt beacon yolladım hep.

Tabii piko balon uçuşlarında pek lipo pil tercih edilmemesinin bir nedeni var. O da bu pillerin soğuğa karşı çok hassas olmaları ve verimlerinin çok düşmesi. (Şarj ve deşarj konularında da hassas olmalarını ve özel şarj devresi kullanmak gerektiğini hiç saymıyorum bile :))

Yerde yaptığımız testlerde modülün yukarıdaki pil ile dakikada bir sinyal göndererek 24 saati rahat çıkardığını gördüm. Solar panel ile tekrar şarj etmeye başlayıncaya kadar pildeki enerji, geceyi geçirtmeye yeterli oluyor Taner’in modülü uyku modunda 1mA’dan az enerji harcadığı için. (Taner’i burada tebrik etmek lazım, gerçekten büyük başarı bu kadar az enerji harcatması.) Tabii yerdeki şartlar ile havadaki şartlar aynı olmayacak. Bu yüzden pili olabildiğince yalıtmaya çalıştım.

Ağırlık dağılımı da şu şekilde:

PicoAPRS-HAB : 6 gram
Solar Panel : 4 gram
Lipo Pil : 10 gram
Anten & Bağlantılar & Yalıtım : 5 gram

Toplam : 25 gram

Not: APRS konusunda daha detaylı bilgi almak için bu yazımıza göz atabilirsiniz. Ayrıca bu balon hobisi konusunda hiç bilgi sahibi değilseniz, lütfen önce “Sık Sorulan Sorular“ sayfamıza bir gözatın.

Yayın Yapılacak Frekanslar

Balonumuz;

Avrupa’da ise 144.800 MHz‘den 0.5Watt çıkış gücünde,
Amerika’da ise 144.390 MHz‘den 0.5 Watt çıkış gücünde,
Çin’de ise 144.640 MHz‘den 0.5 Watt çıkış gücünde yayın yapacak.

PicoAPRS-8’de Kullanılan Modüllerin ve Malzemelerin Tüm Listesi

• PicoAPRS Hab Prototip : PicoAPRS’in baloncular için olan versiyonu. Henüz piyasaya çıkmadı, çıktığında bu adresten detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz:  http://www.db1nto.de/index_en.html

• Emaye Bobin Teli : Çok hafif ve dışı emaye kaplı olduğu için yalıtkan. Antende ve bağlantılarda kullandık.  http://urun.gittigidiyor.com/bilgisayar-tablet/0-50-emaye-bobin-teli-50-metre-258070434

• Solar Panel (Güneş Pili) : Çok hafif ve esnek 4.8V ve 50mA’lık panellerden 1 adet kullandık. Panelin ağırlığı 4 gram. https://www.amazon.com/PowerFilm-Low-light-Solar-Module-50mA/dp/B00B5G42T8

• Lipo Pil : 3.7V’luk, 350mAh’lık pil kullandık. 15C gibi anlık olarak yüksek akım çekmeye imkan veren bir lipo pil şart. Yoksa sinyal yollama anındaki yüksek akımı sağlayamıyor klasik lipo piller. https://www.birikimpilleri.net/kullanici-pil-ve-batarya/hobby-rc-bataryasi/lithium-polymer/prd-power-xtra-px350xl-3-7v-1s1p-350-mah-25c-li-polymer-pil

• Lipo Şarj Modülü : Lipo piller hassas oldukları için özel bir şekilde şarj edilmeleri gerekiyor. Bu yüzden TP4056 Şarj modülü kullandık. https://www.roboshop.com.tr/tp4056-korumali-lityum-lipo-18650-sarj-sarz-modulu

• Silver Giant Round 36″ Qualatex Foil Balloon : Alüminyum parti balonu kullanıyoruz fakat Türkiye’de bu kalitede ve büyüklükte bulmak zor olduğu için İngiltere’den getirtiyorum hep. Fakat parti malzemeleri satan mağazalarda başka markaların daha küçük ebatlılarını (18″ çapında) bulabilirsiniz. https://www.amazon.com/gp/product/B01EZXG3AS

• Balon için helyum :  Hidrojene göre daha pahalı ama kesinlikle çok çok daha güvenli. Kesinlike helyum ile başlayın, ayrıca parti malzemeleri satan yerlerde kolayca bulabilirsiniz. (Lütfen uzmanlaşmadan ve gerekli eğitimi almadan hidrojen kullanmayın. Hidrojen çok yanıcı bir gazdır.)

Bu arada henüz göz atmadıysanız Sık Sorulan Sorular sayfamıza bir göz atmanızı öneririz 🙂 Ayrıca bir sonraki uçuş için de hazırlıklara devam ediyoruz.

Mustafa Tan
TA2MUN