Kod adı PBF-16 olan ve uzaktan takip ettiğimiz piko balon
uçuşumuzu tamamladık. Bu uçuşta amacımız LightAPRS modülünde 2 Watt’lık yeni bir radyo modülünü test etmekti ve ayrıca balonumuz Amerika’ya kadar ulaşmayı başardı 🙂

17. Gün (06 Mart 2019) : 2 senedir bu anı bekliyordum 🙂 Balonumuz Pasifik Okyanusunda epey bir takıldıktan sonra nihayet Amerika’ya ulaştı 🙂 

10. Gün (27 Şubat 2019) : Balonumuz uzun bir süre kuzeyde yani iGate olmayan yerlerde dolandıktan sonra nihayet bugün Çin’e doğru indi ve sinyal yolladı. Umarım Pasifik Okyanusu da aşar da Amerika kıtasına ulaşır 🙂

4. Gün (21 Şubat 2019) : Balonumuz 4. gününde gece daha hızlı bir şekilde yol aldıktan sonra sabah Ermenistan’a ulaşmayı başardı. Fakat konum atmayı başaramadan Türkiye’den çok uzaklaştığı için haritadan güncel konumunu göremedik.

Peki  o zaman nasıl oluyor da balonumuzun hala hayatta olduğunu bilebiliyoruz. Onu da aşağıdaki ekran görüntüsünde görülen ve bu linkten ulaşabildiğimiz ham veriden anlıyoruz.

Balonumuza ait status mesajları

Şöyle ki LightAPRS ismini verdiğimiz tracker, ilk açıldığında kapasitörü 4.5V’ye dolana kadar bekliyor ve 4.5V’yi geçtiği anda status mesajı (LightAPRS by TA9OHC) yolluyor. Bu sayede eğer GPS modülü bozulsa ya da herhangi bir nedenden çalışmasa bile balonumuzun halen hayatta olduğunu anlayabiliyoruz.

Sinyali duyan iGate veya Digi’nin konumunu da bildiğimiz için balonumuzun yaklaşık konumunu da bu sayede bilebiliyoruz. Yukarıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi sinyali duyan Kars’taki bir Digi olduğu için ve balonun rotasını yaklaşık bildiğimiz için o an nerede olduğunu da anlayabiliyoruz.

Balonumuzdan da bir süre sinyal de alamayacağımız Kazakistan/Sibirya tarafına gittiği için. Maalesef oralarda hiç iGate yok. Eğer bir buluta girmeden Çin’e ulaşabilirse umarım tekrar sinyal alacağız 🙂

3. Gün (20 Şubat 2019) : Balonumuz üçüncü gününde kuzey doğuya döndü ve ilk konumunu Suriye sınırında attı. Modülün 2 watt olması ve kuzeye çıktıkça güneşin verdiği enerjinin azalması nedeniyle sinyal sayısı ve sıklığı da azalmaya başladı.

Şu ana kadar herşey çok iyi gidiyor, tek handikap rüzgarın hızının yavaş olması. Biraz daha hızlı olsa çok daha iyi olacak çünkü kullandığımız balonlar genelde maksimum 10 gün dayanabiliyor hiç buluta girmese bile. (Aşırı sıcaklık değişiklikleri balonun malzemesinde bozulmaya neden oluyor bir süre sonra)

2. Gün (19 Şubat 2019) : Balonumuz ikinci gününde doğuya döndü ve öğlen güneş tepedeyken yeterince enerji toplayınca Kıbrıs açıklarında konum yollamaya başladı. Gece bir miktar doğuya ve sonra da kuzey doğuya doğru hareket etmesini ve bir sonraki gün Suriye üzerinde iken konum atmasını bekliyoruz.

1. Gün (18 Şubat 2019) : Balonumuz ilk gününde Girit açıklarına kadar ulaştı. 2 Watt’lık bir modül kullandığımız ve kapasitörü arttırmadığımız için GPS modülünün fix olması öğle saatlerini yani güneşin en tepede olduğu zamanları bulabiliyor. Bu yüzden konum gönderme sıklığı ve sayısı önceki uçuşlara göre daha az.

Kapasitörü arttırmamamın nedeni de ağırlığın artmamasını istememem. Bu sayede balonumuz 9.200 metre gibi güzel bir yükseklikte. Kapasitörün artması demek ağırlığın artması demek, bu da balonun irtifasının düşmesi demek. Ne kadar düşük olursa da bulutlara yakalanma ihtimali o kadar yüksek demek.

Uçuşlarımızda kullandığımız ve Hakkı (TA9OHC) ile birlikte geliştirdiğimiz LightAPRS ürünü aslında üretime hazır hale geldi. Hatta bir miktar da ürettirdik. Fakat bu uçuşta Dorji DRA818V radyo modülünün muadili olan NiceRF‘in SA868V ismindeki yeni çıkan 2 Wattlık modülünü bir uçuşta test edelim dedik.

NiceRF 868 VHF 2 Watt

Aslında bu yeni modül tam olarak 2 Watt değil, gerçek değeri 1.8 Watt, fakat 1ppm TCXO kristali olması esas güzel yanı. Yani programlanan frekansı daha stabil bir çıkış veriyor. Ayrıca pin çıkışları ve programlası hatta görüntüsü 1 Watt’lık modüller ile birebir aynı. Dolayısıyla ekstra pek fazla birşey değiştirmeden aynen kullanabiliyoruz. Sadece çıkış gücü yüksek olduğu için anlık güç tüketiminin daha fazla olacağını göz önünde bulundurmak gerekiyor.

Hazır daha güçlü bir radyo modülü kullanıyorken yazılıma, belli bölgelerde yani iGate‘lerin olmadığı bölgelerde, ISS (Uluslararası Uzay İstasyonu) ‘teki digipeater’a sinyal gönderecek kodu ekledim. Yani okyanuslardan veya Kuzey Afrika’dan geçerken modülümüz 145.825 MHz’den ARISS, WIDE2-1 path’ini kullanarak sinyal yollayacak. Anten polarizasyonu uydulara göre olmadığı için sinyali ulaştırmak oldukça zor ama yine de denemekten zarar gelmez 🙂

Yayın Yapılacak Frekanslar

Balonumuz;

Avrupa’da ise 144.800 MHz‘den 2 Watt çıkış gücünde,
Amerika’da ise 144.390 MHz‘den 2 Watt çıkış gücünde,
Çin’de ise 144.640 MHz‘den 2 Watt çıkış gücünde,
Okyanuslardan geçerken 145.825 MHz‘den 2 Watt çıkış gücünde,
ve yine bulunduğu konuma göre ilgili frekanstan 2 Watt çıkış gücünde yayın yapacak.

Not: APRS konusunda daha detaylı bilgi almak için bu yazımıza göz atabilirsiniz. Ayrıca bu balon hobisi konusunda hiç bilgi sahibi değilseniz, lütfen önce “Sık Sorulan Sorular” sayfamıza bir gözatın.

PPF-16’da Kullanılan Modüllerin ve Malzemelerin Tüm Listesi

• LightAPRS Prototip : Kendi geliştirdiğimiz bir tracker. https://picoballoon.ist/2019/02/24/lightaprs-tracker/

• Emaye Bobin Teli : Çok hafif ve dışı emaye kaplı olduğu için yalıtkan. Anten olarak kullandık.  http://urun.gittigidiyor.com/bilgisayar-tablet/0-50-emaye-bobin-teli-50-metre-258070434

• Solar Panel (Güneş Pili) : Çok hafif ve esnek 4.8V ve 50mA’lık panellerden 1 tane kullandık. Panelin ağırlığı 4 gram. https://www.amazon.com/PowerFilm-Low-light-Solar-Module-50mA/dp/B00B5G42T8

• Kapasitör : 3V’luk, 3.3 Farad’lık kapasitörlerden 2 adet kullandık. (seri bağlayarak) https://lcsc.com/product-detail/Supercapacitors-Ultracapacitors_3-3F-3V_C132757.html

• 36″ Şeffaf Parti Balonu : Aliexpress’ten çok ucuza sipariş verebilirsiniz. Bu satıcı da güvenilirdir: https://www.aliexpress.com/item/24-Inch-1pcs-Clear-Foil-Balloons-Transparent-Aluminum-Balloon-Wedding-Birthday-Party-Decorations-Balon-Globos/32699218436.html

• Poşet Ağzı Kapatma/Yapıştırma Makinası: Şeffaf balonların ağzını kapatmak için şart. https://urun.gittigidiyor.com/ev-elektronigi/poset-agzi-kapama-yapistirma-makinasi-20-cm-plastik-govde-ayni-gun-ucretsiz-kargo-345675583 

• Balon için helyum :  Hidrojene göre daha pahalı ama kesinlikle çok çok daha güvenli. Kesinlike helyum ile başlayın, ayrıca parti malzemeleri satan yerlerde kolayca bulabilirsiniz. (Lütfen uzmanlaşmadan ve gerekli eğitimi almadan hidrojen kullanmayın. Hidrojen çok yanıcı bir gazdır.)

Henüz göz atmadıysanız Sık Sorulan Sorular sayfamıza bir göz atmanızı öneririz 🙂 Ayrıca bir sonraki uçuş için de hazırlıklara devam ediyoruz.

Mustafa Tan
TA2MUN